Was het een normale zomer geweest, dan liepen we hier nu te soppen door het hoogveen en waren we blij met de plankieren. Maar de zomer van 2018 was verre van normaal. Hier in de provincie Småland zijn, net als in de rest van Zweden, al diverse hitte- en droogterecords gebroken. En ook vandaag ligt de temperatuur weer net boven de 30 graden. We krijgen dus een uniek kijkje op het grootste aaneengesloten hoogveengebied van zuid-Zweden. Niks natte voeten, maar een knisperend droog landschap en met alle mogelijke tinten geel en vergelend groen. Op pad in het nationale park Store Mosse.

Het Goud van Zweden

Het is niet alleen goud …

Als een klomp goud ligt het symbool van de Zweedse nationale parken aan de rand van het uitgestrekte veengebied. ‘Het goud van Zweden’, zo worden de nationale parken genoemd. Dat krijgt hier letterlijk gestalte in de vorm van een betonblok met een laagje goudverf. Het blinkt in de zon en matcht vandaag goed met het landschap. Bij het informatiepaviljoen van Store Mosse wordt gewaarschuwd voor brandgevaar: vuurtjes stoken en roken in de natuur zijn deze weken verboden, in vrijwel heel Zweden. Zelfs de barbecue mag niet meer aan in eigen tuin. Want zo droog is het nog nooit geweest, aldus de SMHI, de Zweedse variant van het KNMI.

Wateraardbei

Droger dan droog

De grand tour door Store Mosse is 14 km lang en normaal gesproken goed voor natte schoenen. Een groot deel van het traject bestaat uit plankieren die je door het natte veen helpen. Reken op een schat aan waterplanten als zonnedauw, orchideeën, beenbreek, wollegras en andere waterminnende planten. Maar die zijn door de aanhoudende droogte en hoge temperaturen vrijwel allemaal verdroogd en verschrompeld. Het is speuren naar een enkele bloeier die dapper stand heeft gehouden. We ontdekken een paar bloeiende wateraardbeien, een frêle bloemetje dat nu nog wat kleur geeft aan het vergelende gras en mos.

Het hart van het Nationaal Park

 

Nationaal Park Store Mosse

Sinds 1971 is dit gebied een nationaal park, een van de drukst bezochte in Zweden. Na de laatste ijstijd is hier een uniek landschap ontstaan dat voor een groot deel bestaat uit een dikke laag veen die als het ware drijft op het water. Bomen kunnen daardoor niet echt goed wortelen en worden meestal niet veel groter dan 1 à 2 meter, voordat ze omvallen en weer wegrotten. Dat maakt en maakte het gebied uitermate ontoegankelijk. Menselijke activiteiten, zoals turf steken en het weiden van vee vond vooral plaats aan de randen van het gebied. Het hart van Store Mosse is een groot meer dat het veen voorziet van water. Nu is dat meer aanzienlijk gekrompen in oppervlakte.

Koninginnepage op zoek naar nectar

Honger (en dorst)

Her en der in het veengebied liggen zandruggen, onderling verbonden door de plankieren. Op die ruggen groeien wel bomen die vandaag de broodnodige schaduw bieden. De ondergrond is hier weliswaar ook droog, maar de verzengende zon heeft minder invloed op de plantjes die in de schaduw gedijen. We zien een paar vlinders zich tegoed doen aan een paar bloemen en zomerheide die hardnekkig probeert in bloei te komen. Ook voor ons is deze schaduwrijke zandrug een prima plek om wat te eten en drinken. We hebben 2,5 liter water mee om het hoofd te bieden aan de warmte. Laten we hopen dat het genoeg is!

Geen mens te bekennen

Weidse wildernis

Zagen we aan het begin van de route nog wel wat mensen, nu blijkt de lange ronde voor de meerderheid toch te veel van het goede. Dat is niet erg, we hebben de weidse wildernis het liefst voor ons zelf. We genieten van het uitzicht over het uitgestrekte gebied, beklimmen een kleine uitkijktoren en pauzeren regelmatig. Na zo’n 12 km passeren we een voormalige boerderij die nu bij het park hoort. Ook hier is geen mens te bekennen. De bodem van de laatste waterfles komt in zicht als we met klotsende oksels de parkeerplaats bij het informatiecentrum weer bereiken. Een prachtige tocht gemaakt, maar nu is het zaak dat we een meertje vinden waar nog wel voldoende water in zit en waar je ook nog eens in mag zwemmen. Gelukkig is Småland een van de meest waterrijke provincies van Zweden, dus dat moet lukken. Plons!

Praktische info

Dit is wandeling 9 uit Wandelen in Småland, een gids met 23 rondwandelingen in deze zuidoostelijke provincie van Zweden. Kijk op www.wandeleninsmaland.nl voor meer informatie. Daar vind je ook een routebeschrijving van een andere route uit deze gids.