Alles wat Zweden zo’n leuk en fijn vakantieland maakt vind je in Dalsland. Van uitgestrekte bossen tot prachtige heldere meren, van gezellige dorpjes met houten huizen tot ruige natuur, met elanden en wolven. Een nationaal park, het grootste meer van Zweden, een ingenieus aquaduct en de beste viswateren. Genoeg rust en ruimte om uren te wandelen, kanoën, zwemmen en vakantie te vieren. Wij maakten voor jou een top tien van de leukste en mooiste dingen om te doen.
…
…
Het aquaduct van het Dalsland-kanaal
Het Dalsland-kanaal is dé grote trots van de kleine regio. Het 250 km lange kanaal is een aaneenschakeling van meren, verbonden door 12 km gegraven waterwegen en heel veel sluizen. Om de watervallen bij Håverud te kunnen passeren moesten er tenminste vier sluizen achter elkaar komen om het hoogteverschil te kunnen overbruggen. En dat was dan nog het kleinste probleem. De waterval moest ook nog eens overgestoken worden, omdat er maar aan één kant plaats was om het vervolg van het kanaal aan te leggen. De oplossing is even eenvoudig als briljant; via een langwerpige stalen bak – een aquaduct – steken de boten sinds 1868 de waterval over. De originele stalen bak werd in Stockholm gebouw en telt in totaal 33.000 klinkers die het geheel ruim 150 jaar later nog steeds bij elkaar houden. Het aquaduct bij Håverud is hét symbool geworden van het Dalslandkanaal en trekt jaarlijks duizenden bezoekers.
…
…
Elanden
In het noordelijk deel grenst Dalsland aan Noorwegen en de Zweedse provincie Värmland. In het gebied rond de grens leeft de grootste populatie elanden van heel Zweden. De kans dat je zo’n imposante reus tegenkomt langs een landweg of in het bos in dan ook levensgroot. De E45 – de doorgaande weg van zuid naar noord – door de regio – is dan weliswaar afgeschermd met hekken, maar ook daar achter zie je ze regelmatig staan, nieuwsgierig kijkend naar de voorbij schietende auto’s. Door de jacht moeten elanden begrijpelijkerwijs niet veel van mensen hebben, zodra ze je ruiken nemen ze de benen. Zit je in de auto, dan ruiken ze je niet en kun je ze prima observeren. Houd de ramen dicht, want hun reukvermogen is meer dan uitstekend. En lukt het in het wild niet, dan kun je altijd nog terecht in het elandenpark in Dals Ed, waar je ze van dichtbij kunt bekijken en voeren.
…
…
De scherenkust van het Vänern
Het Vänern is het grootste meer van Zweden. De westelijke oever ervan hoort vrijwel in zijn geheel bij Dalsland. Hier vind je niet alleen kristalhelder water, maar ook een prachtige aaneenschakeling van eilandjes en rotsen. Het is een prachtig gebied om te kanoën, ook te voet ontdek je de mooiste plekjes aan de waterkant. Bijvoorbeeld in het natuurgebied Yttre Bodane, waar je via plankieren van de ene rots naar de andere kunt lopen, tussen de waterplanten en plassen door. Of verken de kust bij het Tösse Skärgård reservaat, dat grotendeels in en onder het water ligt. De kleine strandjes zijn prima plekken voor een picknick of een duik in het water. De moderne jachthaven van Vita Sana, niet ver van Mellerud is een mooie plek om bootjes te kijken en de dag af te sluiten met een hapje en een drankje op een terras aan de waterkant.
…
…
Boottocht over het kanaal
Het Dalsland-kanaal is eind 19de eeuw aangelegd om hout en ijzererts uit het binnenland te kunnen vervoeren naar het Vänern (en daarvandaan verder). Maar door de aanleg van wegen en spoorlijnen werd het kanaal al snel overbodig. Gelukkig kwamen ondernemende types op het idee om mensen te vervoeren over het kanaal. In de zomer varen dagelijkse twee boten heen en weer tussen Håverud en Bengtfors, in tegengestelde richting. Voor dagjesmensen is er een arrangement, waarbij je aan het eind van de middag de terugreis maakt met een boemeltreintje. De twee boten zijn eigendom van twee verschillende bedrijven. De route die wordt gevaren is hetzelfde. Je boekt bij een van de twee maatschappijen, afhankelijk van de dag. Op www.storholmen.com en www.dalslandia.com vind je prijsinformatie en vaardagen. Kaarten kun je ook boeken via het toeristenbureau in Håverud, pal naast het sluizencomplex.
…
Foto: Sportfishing Dalsland
…
Vissen
Dalsland is een waterrijke provincie. Met name in het noorden vind je een aaneenschakeling van meren en meertjes. Al dat water trekt veel vissers naar Dalsland, uit Zweden, maar ook in de omringende landen staat Dalsland aangeschreven als een hengelsportparadijs. Er wordt veel gevist op snoek, baars en snoekbaars en het vergt heel wat spierkracht om de grote jongens – soms meer dan een meter lang – veilig uit het water te halen. In het Vänern wordt ook zalm en forel gevangen. Wat is er lekkerder dan je vers gevangen zalm of forel dezelfde dag nog te roosteren op een vuurtje en op te eten? Om op eigen houtje te vissen heb je een viskaart nodig, die je meestal bij de toeristenbureaus kunt aanschaffen. Voor het serieuze werk ga je het beste op stap met een georganiseerde visserstocht, bijvoorbeeld via Sportfishing Dalsland, gerund door een Nederlander. Zij weten de beste plekken, verhuren de juiste materialen, boten, gidsen en zelfs cabins. Meer informatie vind je op www.sportfishingdalsland.com.
…
…
Wandelen
Al die rust en ruimte ontdek je het natuurlijk het beste te voet. Geniet van de uitbundige groene natuur en kom op plekken waar je anders niet kan komen. Volg een stuk het sluiswachterspad langs het Dalslandkanaal, of trek een middag uit om de oevers van een meer te volgen. Maak een dagwandeling door de wildernis van het nationaal park Tresticklan of treedt in de voetsporen van pelgrims op een stuk van het pelgrimspad. In de gids Wandelen in Dalsland zijn 20 rondwandelingen beschreven, variërend in lengte van 7,2 tot 18 km. De regio is zo compact dat je nooit al te ver hoeft te rijden om het startpunt van de routes te bereiken. En vrijwel altijd vind je onderweg plekken om te picknicken, zwemmen of gewoon te luieren in de rustgevende natuur. Meer informatie vind je op www.wandelenindalsland.nl.
…
…
Nationaal Park Tresticklan
Tresticklan is het grootste aaneengesloten natuurgebied van Zuid-Zweden en loopt door tot de Noorse grens. Het landschap is gevormd in de ijstijd en bestaat uit langgerekte dalen waarin het smeltwater werd afgevoerd. Nu zijn dat meren en veengebieden die rond klompen graniet liggen. De ondergrond is hier zo ongelijk en ontoegankelijk dat er al meer dan honderd jaar nauwelijks is ingegrepen door bosbouwers, een unicum in Zweden. Hier vind je dus relatief oude bomen en onverstoorde natuur. In het park kun je een rondwandeling van zo’n vier uur maken. De ondergrond is deels veenachtig, dus neem wel stevige schoenen mee. Er leeft een roedel wolven in het gebied en ook elanden kun je hier tegen het lijf lopen. De wolven krijg je niet te zien, die zijn veel te schuw. Hooguit vind je een pootafdruk in de modder. Of is die van een Lynx, die hier ook voorkomt?
…
…
De mooiste kerk van Dalsland
Religie neemt een bescheiden plaats in in het hedendaagse Zweden. Je vindt in Dalsland wel een paar fraaie kerken die een bezoekje waard zijn als je in de buurt bent. Bijvoorbeeld de kerk in Holms, gelegen aan het pelgrimspad . Ooit liep er hier een doorgaande route naar het graf van de heilige Olav in Trondheim. Zo’n 50 km van dat pad is hier sinds een paar jaar in ere hersteld. De bijzondere, houten klokkentoren is een plaatje, evenals de sfeervolle begraafplaats. De mooiste houten kerk van Dalsland (en misschien wel van heel Zweden) staat in het gehucht Skållerud. De roodgeschilderde kerk dateert uit de 17de eeuw en ligt aan het meer Nären. Neem ook binnen een kijkje, want het interieur is grotendeels nog authentiek en 17de eeuws, met een doopvont waarvan wordt beweerd dat het, samen met een paar houten sculpturen, in de 13e eeuw is gemaakt.
…
…
Kanoën
Buiten sportief bezig zijn is in Zweden heel vanzelfsprekend. Wie getrainde armspieren heeft kan proberen het Dalsland-kanaal stroomopwaarts af te leggen per kano. De circa twintig sluizen helpen je het hoogteverschil van 33 meter te overbruggen. Een gemakkelijker optie is het kanaal stroomafwaarts te volgen, van Bengtfors naar het Vänern toe. Daarnaast zijn er meerdere meerdaagse tochten te maken, waarbij je van de ene camping naar de andere B&B vaart. Maar je hoeft niet per se geoefend te zijn om de charme van een dagje op het water peddelen te ervaren. Op verschillende plaatsen kunnen je kano’s huren, voor een of meerdere dagen en zo kennismaken met deze populaire sport. Een flink aantal campings die aan het water liggen verhuren boten en peddels. Kwestie van googlen op ‘kanovaren Dalsland” en een bron van inspiratie gaat voor je open.
…
…
Stadse geneugten?
Naar Dalsland kom je niet om te shoppen. De regio heeft welgeteld één officiële stad, en dat is het kleine Ǻmål. Verwacht hier geen grote winkelcentra en levendige terrassen. Je kunt er goed terecht voor je boodschappen, wat winkeltjes om in rond te neuzen en een hapje eten, maar het grote-stad-gevoel ga je hier niet vinden. Wil je toch een dagje stad inbouwen in je vakantie, dan zijn Uddevalla (hoofdstad van de naburige regio Bohuslän) en Göteborg de dichtstbijzijnde steden. Vanaf Ǻmål is het 1,5 uur naar Uddevalla, voor Göteborg ben je nog drie kwartier langer onderweg. Die laatste stad is overigens ook de aanlegplaats van de ferryboten vanuit Duitsland en Denemarken, dus je kunt ook altijd nog een of meerdere dagen stads vertier inbouwen aan het begin of eind van je vakantie. In Dalsland is het vooral natuur, rust en ruimte wat erop het menu staat. Heerlijk!
..
Praktisch
Meer inspiratie en ideeën vind je in de gids Wandelen in Dalsland. Deze is te vinden op onze website, maar je kunt hem natuurlijk ook gelijk bestellen bij ons. Ga daarvoor naar onze webshop.
…
Verantwoording
Deze Top Tien Dalsland verscheen eerder in het zomernummer van 2022 van Nordic Magazine.
© One Day Walks, tekst: Paul van Bodengraven, foto’s Marco Barten
Geef een reactie